صنعت طلا و جواهر به طور کلی به چند رشته تقسیم می گردد: تولید کننده، بنکدار، فروشنده سیار و ویترین دار از جمله این رشته ها محسوب می شوند. تولید کنندگان اغلب در یکی از این حوزه ها فعالیت می کنند: ریخته گری، زنجیر سازی، النگو سازی، تولیدات ماشینی، امور دستی و سنتی، اره کاری و امور پرسی. جواهرسازان در چه بخش هایی فعالیت می کنند؟ آنها نیز اموری همچون طراحی مدل های جواهر مخراج کاری، تراش سنگ های نیمه قیمتی، آبکاری و ساخت پایه جواهر را انجام می دهند. در ادامه راجع به انواع فروشندگی طلا اشاره کرده و نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند را نیز ذکر خواهیم کرد.
شرح فعالیت بنکدار طلا
همانطور که گفته شد؛ بنکدار یکی از فروشندگان فعال در حوزه طلاست. این فرد که همان عمده فروش طلا به شمار می آید، تولیدات انبوه طلا و جواهر را از تولید کنندگان تامین نموده و آنها را به صورت عمده در اختیار مشتریان قرار می دهد. در واقع منظور از این مشتریان، همان ویترین داران یا خرده فروش ها هستند. از نکاتی که فروشندگان طلا و جواهر باید رعایت کنند و به عنوان یک وظیفه برای آنها تعیین شده؛ درج برخی از مهمترین عوامل در فاکتور فروش می باشد. عواملی مثل: نام خریدار، نام مغازه، جنس، وزن، اجرت هر گرم، وزن کل اجرت کل و نوع تسویه (نقدی یا مدت دار). مراجع مسئول این وظیفه را دارند که سود بنکدار را تعیین و اعلام کنند. سپس بنکدار، سود مورد نظر همراه با اجرت ساخت جنس را محاسبه می نماید.
فروشنده سیار چه وظایفی بر عهده دارد؟
فروشنده سیار کیست؟ این فرد که فروشنده کیفی نیز به آن اطلاق می گردد؛ کاری مشابه با کار بنکدار را انجام می دهد. با این تفاوت که این شخص، کارش را به صورت سیار انجام داده و اجناس را به طور مستقیم به دست مشتریان خرده می رساند. آیا فعالیت این فرد قانونی است؟ بله طبق مجوزهای فروش رسمی و کارت های اخذ شده از سوی اتحادیه های طلا و جواهر، کار این فرد قانونی است و بدون مجوزهای لازم، فعالیت او غیر قانونی خواهد بود.
نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند (فروشندگان سیار)
لازم به ذکر است فروشنده فوق برای فروش جنس های طلا در یک روز مشخص، موظف است به اتحادیه طلا فروشان متعلق به شهرستان محل فعالیت خود مراجعه نماید. این مراجعه بابت اخذ مجوز حمل طلا و جواهر و معرفی محصولات فوق الذکر می باشد. پس از طی این مراحل، اقدام او کاملا قانونی و رسمی خواهد بود. هنوز کار فروشنده سیار تمام نشده و این بار اتحادیه ای که مجوز فعالیت او را صادر می کند؛ موظف است برخی از طلاها را به طور تصادفی برداشته و در آزمایشگاه تعیین عیار طلا، عیار واقعی آنها را مورد سنجش قرار دهد.
اگر عیار طلای مورد نظر، منطبق با عیار استاندارد باشد؛ اجازه فروش آن صادر می گردد. در صورتی که این عیار مغایرت داشته باشد؛ فروشنده به عنوان فرد مجرم به مراجع ذیصلاح معرفی شده و مجازات می شود. ضمنا از فروش طلای مذکور نیز جلوگیری خواهد شد. این نکته بسیار مهم است و به عنوان نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند؛ لازم الاجراست.
ویترین دار یا خرده فروش چه فعالیتی را بر عهده دارد؟
از دیگر نکاتی که فروشندگان طلا و جواهر باید به آن توجه داشته باشند؛ فعالیت مربوط به ویترین داران است که شامل این موارد می گردد: ویترین دار، طلاهایی که از بنکدار یا فروشنده سیار دریافت کرده را به صورت خرده فروشی عرضه می کند. ویترین دار جهت فروش طلاهایی که تهیه نموده؛ باید به این 4 عامل دقت نموده و طبق آنها اقدام به فروش محصول مورد نظر خود نماید. او باید طلا را مطابق با قیمت روز به فروش برساند. قیمت طلا که به عبارت دیگر همچون مظنه و فی طلا تعبیر می شود؛ طی نرخ های مشخص شده از سوی اتحادیه طلا فروشان و بازار تهران، تعیین می گردد.
نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند (ویترین داران)
دو عامل مهمی که روی قیمت روز طلا تاثیر نهاده و آن را دچار تغییرات لحظه ای می سازند؛ عبارتند از: نرخ دلار و انس جهانی. مطابق با تغییرات سریع این دو عامل، قیمت طلا نیز تغییر پیدا می کند. پس یکی دیگر از نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند؛ لحاظ نمودن قیمت روز طلاست. ویترین داران موظفند قیمت روز طلا را در فاکتور فروش طلا درج کنند. عامل دیگری که در فاکتور طلا درج می گردد؛ اجرت ساخت هر گرم است که به ازای ساخت هر گرم طلای تولید شده به کارخانجات پرداخت می گردد. معمولا اجرت هر طلا با طلای دیگر متفاوت است. با توجه به میزان کار صورت گرفته روی طلا، اجرت آن مشخص می گردد.
وزن طلا نیز در فاکتور ذکر شده و توسط یک ترازوی دیجیتالی که از دقت بالایی برخوردار است؛ تعیین می گردد. این ترازوها سالانه مورد بازدید و بررسی قرار گرفته و اداره استاندارد، مسئول نظارت بر آنهاست. سود فروشنده نیز در فاکتور لحاظ شده و برای کلیه طلافروشان، شامل 7% است.
عامل مهم دیگر که در تعیین قیمت طلا تاثیر نهاده و درج آن در فاکتور ضروری است؛ مالیات بر ارزش افزوده است. مسئول تعیین مبلغ مالیات، سازمان امور مالیاتی است. آخرین درصد اعلام شده مالیات از سوی این سازمان، 9% است. این 9 درصد را روی سود و اجرت طلا کشیده و محاسبه می کنند؛ نه کل مبلغ طلا.
صنعت طلا و جواهر شامل چند دسته می گردد؟
بعد از بررسی نکاتی که فروشندگان طلا و جواهرات باید رعایت کنند؛ می پردازیم به دسته بندی های گوناگونی که برای صنعت طلا و جواهر تعریف شده است:
قال کاری و و قالب سازی طلا:
یکی از دسته های مربوط به این صنعت، قال کاری است. این اقدام به جداسازی ذرات طلای آغشته به خاک یا هر شیء دیگر اشاره دارد. عملیات جداسازی توسط کوره های مخصوص صورت می گیرد. دسته بندی بعدی، قالب سازی طلا و جواهر و تراشکاری است. این کار در کارگاه های مخصوص و جهت ساخت قالب های متفاوت صورت می گیرد. در انتها، قالب های تولید شده به سازندگان طلا و جواهر واگذار می گردند.
ماشین سازی:
ماشین سازی طلا و جواهر، در دسته بعدی قرار دارد. در این حوزه، ماشین آلاتی که توسط صنعت طلا و جواهر مورد استفاده قرار می گیرند را تولید می نمایند. اگرچه در سالهای گذشته، این ماشین آلات از سوی کشورهای دیگر به ایران وارد می گشتند؛ اما حالا به لطف تلاش بی دریغ هنرمندان و سازندگان کشورمان، این ماشین آلات در داخل کشور و با بالاترین کیفیت تولید می شوند.
دکوراسیون، ساخت جعبه طلا و جواهر و تعمیرکاران طلا:
ساخت جعبه های طلا و جواهر و اجرای دکوراسیون ویترین های طلا فروشی، از دسته بندی های دیگری است که باید به آن اشاره کرد. در دسته بعدی، فروش مواد و ابزار مصرفی قرار دارد. افرادی که مواد مصرفی طلا سازان و ابزار مورد نیاز آنها را می فروشند؛ شامل این دسته می گردند. تعمیرکاران نیز با صنعت طلا و جواهر در ارتباط بوده و تعمیرات مربوط به طلا و جواهر را انجام می دهند.
آبشده فروشان:
گروه بعدی اختصاص به آبشده فروشان دارد. کسانی که نه تنها با کارگاه های طلا و جواهر در ارتباط می باشند؛ بلکه با بنکداران و خرده فروشان نیز ارتباط دارند. سکه فروشان نیز طی سالهای اخیر به این دسته اضافه شده و کار مجاز آنها، خرید و فروش سکه های طلاست.